Zilveren Griffels 2019: De mooiste kinderboeken

| vlogboek

 

Vandaag zijn de Zilveren Griffels bekendgemaakt en uitgereikt aan de schrijvers van de beste en mooiste kinderboeken van het afgelopen jaar. In deze video neemt Jörgen al die prijswinnaars met je door.

Hieronder de winnaars van de Zilveren Griffels 2019.

Categorie Tot zes jaar:

De wolf, de eend en de muis
Mac Barnett
Uitgeverij Gottmer

Die eland is van mij
Oliver Jeffers
Uitgeverij Hoogland & Van Klaveren

Categorie Zes tot negen jaar:

Droomopa
Dolf Verroen
Uitgeverij Leopold

Vosje
Edward van de Vendel
Em. Querido’s Uitgeverij

Categorie Negen tot twaalf jaar:

De blauwe vleugels
Jef Aerts
Em. Querido’s Uitgeverij

Zeb.
Gideon Samson
Uitgeverij Leopold

Categorie Twaalf tot vijftien jaar:

Tegenwoordig heet iedereen Sorry
Bart Moeyaert
Em. Querido’s Uitgeverij

Het ongemakkelijke dagboek van Henry K. Larsen
Susin Nielsen
Uitgeverij Lemniscaat

Categorie Informatief:

Het mysterie van niks en oneindig veel snot
Jan Paul Schutten
Uitgeverij Gottmer

De reis van Syntax Bosselman
Arend van Dam
Uitgeverij Van Holkema & Warendorf

Categorie Poëzie:

Laat een boodschap achter in het zand
Bibi Dumon Tak
Em. Querido’s Uitgeverij

Zo kreeg Midas ezelsoren
Maria van Donkelaar
Uitgeverij Gottmer

Een nieuw literair universum? Over het werk van Niña Weijers & Maartje Wortel

| vlogboek

 

Onlangs verscheen de nieuwe roman van Niña Weijers, Kamers antikamers, en dat boek gaat een opvallende verbinding aan met Dennie is een star van Maartje Wortel. De schrijfsters voeren elkaar op als personage, maar ook inhoudelijke elementen en gesprekken komen terug.

Is dit nu simpelweg het resultaat van de vriendschap tussen deze twee schrijfsters en dat ze er beiden voor kiezen om die vriendschap om te zetten en voort te zetten in de literatuur, of is er sprake van een beginnend Weijers-Worteluniversum?

Een video over een literair universum, katten en honden, intertekstualiteit, een literaire uitwisseltruc, een postmodern constructie, plagiaat, het avontuur van taal en tot slot de kamelen.

Besproken werken:
Maartje Wortel – Dennie is een star
Niña Weijers – Kamers antikamers

Lucretia van Merken en haar toneelstuk Jacob Simonszoon de Rijk (1774) / Literatuurgeschiedenis

| vlogboek

Vandaag verschijnt er een nieuwe, herspelde editie van het achttiende-eeuwse toneelstuk Jacob Simonszoon de Rijk (1774) van Lucretia van Merken (1721-1789). Deze schrijfster werd door het tijdschrift Vaderlandsche Letter-oefeningen ‘Hollands beroemdste dichteres’ genoemd en ze werd in haar tijd bejubeld door zowel lezers als collega’s.

In deze video kennismaking met deze literaire gigant en haar vaderlandslievende toneelstuk opgebouwd volgens de kaders van het Frans-classicisme.

Deze video van Vlogboek werd mede mogelijk gemaakt door Stichting Pieter Haverkorn van Rijsewijk & Radboud Honours Academy Nijmegen.

Met dank aan Lotte Jensen.

Editie:
Merken, Lucretia Wilhelmina, Jacob Simonszoon de Rijk,
Ingeleid en bezorgd door Lotte Jensen en Tommie van Wanrooij,
Uitgeverij Vantilt 2019.
https://vantilt.nl/boeken/jacob-simonszoon-de-rijk-een-treurspel/

Overige bronnen:
Anoniem, ‘Jacob Simonszoon de Rijk’ .
In: Hedendaagsche Vaderlandsche letter-oefeningen (1774), 418-424.
http://vlo.e-laborate.nl/nl/new_1/de_vaderlandsche_letteroefeningen/1774/43/

Jensen, Lotte en Lieke van Deinsen, ‘Het theater van de herinnering.
Vaderlands-historisch toneel in de achttiende eeuw’.
In: Spiegel der letteren 54 (2012) 2, 190-225.
https://www.lottejensen.nl/old_uploads/5a116b0676074284d55a4cb6db9c7380.pdf

De start van de Nederlandse kinderliteratuur in de 18e eeuw / Literatuurgeschiedenis

| vlogboek

In deze video bespreekt Jörgen de start van de Nederlandse kinderliteratuur, oftewel het moment dat kinderen een literaire doelgroep werden. Aan het einde van de 18e eeuw verschijnen er ineens vele boeken voor kinderen met een sterk pedagogische lading. De dichtbundel Proeve van kleine gedigten voor kinderen van de Utrechtse advocaat Hieronymus van Alphen betekende een omslagpunt in de Nederlandse kinderliteratuur.

Geciteerde boeken:
Hieronymus van Alphen – Proeve van kleine gedigten voor kinderen
J.F. Martinet – Kleine katechismus der natuur voor kinderen
Margareta Cambon-Van der Werken – De kleine Grandisson, of de hoorzaame zoon
Nicolaas Anslijn Nz. – De brave Hendrik

Ook genoemd:
Annie M.G. Schmidt – Ik ben lekker stout

Meer lezen / bronnen:
Inger Leemans & Gert-Jan Johannes (2017), Worm en donder, Uitgeverij Bert Bakker Amsterdam.
P.J. Buijnsters (1989), ‘Nederlandse kinderboeken uit de achttiende eeuw’, in: De hele Bibelebontse berg, De geschiedenis van het kinderboek in Nederland & Vlaanderen van de middeleeuwen tot heden, Amsterdam: EM. Querido’s Uitgeverij.
H. Bekkering (1993), ‘Oktober 1955: De Gouden Griffel wordt voor de eerste maal uitgereikt’, in: Nederlandse Literatuur, een geschiedenis, Groningen: Nijhoff.

Het realiteitseffect volgens Roland Barthes

| vlogboek

‘Kunst erkent het bestaan van ruis niet.’

In zijn artikel ‘L’Effet de Réel’ uit 1968 legde de Franse literatuurwetenschapper Roland Barthes uit hoe je verhaalelementen die ogenschijnlijk betekenisloos zijn als realiteitseffect kun zien. Bij deze theorie zijn ook wat kanttekeningen te plaatsen.

Bronnen:

Roland Barthes; Lionel Duisit, An Introduction to the Structural Analysis of Narrative, New Literary History, Vol. 6, No. 2, On Narrative and Narratives. (Winter, 1975), pp. 237-272.
Link: https://www.uv.es/fores/Barthes_Structural_Narrative.pdf

Roland Barthes, “The reality effect” from Tzvetan Todorov; R. Carte (trans.), French literary theory today: a reader (1982), pp. 11-17, LITERATURE A 21 TOD: Cambridge University Press.
Link: http://ls-tlss.ucl.ac.uk/course-materials/HIST6308_41590.pdf

Originele, Franstalige bronnen:
Introduction à l’analyse structurale des récits – https://edisciplinas.usp.br/pluginfile.php/1015070/mod_resource/content/1/comm_0588-8018_1966_num_8_1_1113-analyse%20structurale.pdf
L’Effet de Réel – https://www.persee.fr/doc/comm_0588-8018_1968_num_11_1_1158