Romantische ideeën over het Sublieme (romantiek) / literatuurgeschiedenis

| vlogboek

Aan het begin van de 19e eeuw lag in de Nederlandse literatuur de nadruk op het gezond verstand, op de deugd en op huiselijk geluk, maar er zijn ook enkele schrijvers en denkers die, onder invloed van de Duitse romantiek, zich bezighielden met de vraag welke functie of rol iets onverklaarbaars als het Sublieme, het Verhevene, in de literatuur had.

Meer lezen / bronnen:

Hieronymus van Alphen, Theorie der schoone kunsten en wetenschappen. Eerste deel (1778), via https://dbnl.org/titels/titel.php?id=alph002theo01
Willem van den Berg & Piet Couttenier, Alles is taal geworden. Geschiedenis van de Nederlandse literatuur 1800-1900 (2016), via https://dbnl.org/tekst/berg018alle02_01/
Willem Bilderdijk, De kunst der poëzy (1809), via https://dbnl.org/tekst/bild002kuns01_01/
Willem Bilderdijk, Taal- en dichtkundige verscheidenheden. Deel 2. Gedachten over het verhevene en naïve (1821), via https://dbnl.org/tekst/bild002taal03_01/
Willem Bilderdijk, Johannes Kinker & Paulus van Hemert, Als van hooger bestemming en aart (2008) Historische Uitgeverij. https://www.historischeuitgeverij.nl/hu.php?action=viewpublicatie&id=164
Maarten Doorman, De romantische orde (2004) Uitgeverij Prometheus. https://webwinkel.uitgeverijprometheus.nl/book/m-doorman
Piet Gerbrandy, De jacht op het sublieme (2014) De Bezige Bij. https://www.debezigebij.nl/boek/jacht-op-het-sublieme/
P.G. van Ghert, Wijsgeerige beschouwing over de Dichtkunde. In: De Recensent, ook der recensenten. Vol. 8 (1814), via https://books.google.nl/books?id=Eu5RAAAAcAAJ&dq=het%20innerlijke%20leven%20van%20den%20mensch%20huisvest%2C%20waarin%20het%20door%20de%20tooverkracht%20der%20fantasie%2C%20de%20geheele%20wereld%20omvat%20en%20bezielt%2C%20en%20dezelve%20tot%20schoonheid%20en%20waarheid%20vormt%20en%20beschaaft&hl=nl&pg=PA504#v=onepage&q&f=false
Johannes Kinker, De digterlijke genie (1801), via https://books.google.nl/books?id=0iMBn1gTUJQC&lpg=PA193&ots=KvL87Akk5s&dq=%22Hij%20ziet%20in%20haar%20over%C3%A4l%20verband%2C%20waar%20het%20eenvouwdige%20oog%20alleen%20verscheidenheid%22&hl=nl&pg=PP7#v=onepage&q&f=false
Johannes Kinker, Gedichten (1819-1821), via https://www.dbnl.org/tekst/kink001gedi01_01/
J.H. van der Palm, Redevoering over het middelmatige (1822), via https://www.dbnl.org/tekst/palm003rede03_01/palm003rede03_01_0025.php

Een ander gevoel (verlichting & romantiek) / literatuurgeschiedenis

| vlogboek

De overheersende literatuuropvatting in Nederland aan het einde van de 18e eeuw zou je een ‘evenwichtspoëtica’ kunnen noemen, waarbij gevoel en verstand gelijk opgaan. Begrippen als authenticiteit en verbeelding, die in de periode van de romantiek een belangrijke rol zouden gaan spelen, worden voorzichtig verkend.

Meer lezen / bronnen:

Hiëronymus van Alphen, Literair-theoretische geschriften (1999), via https://dbnl.org/tekst/alph002lite03_01/
Willem van den Berg & Piet Couttenier, Alles is taal geworden. Geschiedenis van de Nederlandse literatuur 1800-1900 (2016), via https://dbnl.org/tekst/berg018alle02_01/
Willem Bilderdijk, Liefde en ballingschap. Brieven 1795-1797 (1997), via https://dbnl.org/tekst/bild002lief01_01/
Maarten Doorman, De romantische orde (2004)
Rhijnvis Feith, Brieven over verscheiden onderwerpen (1784-1793), via https://dbnl.org/tekst/feit007brie00_01/
Lotte Jensen & Rick Honings, Romantici en revolutionairen (2019)
Johannes Kinker, Het eeuwfeest bij de aanvang der negentiende eeuw (1801), via https://dbnl.org/tekst/kink001eeuw01_01/
J.Th.W. Oosterholt, De ware dichter. De vaderlandse poëticale discussie in de periode 1775-1825 (1998), via https://dbnl.org/tekst/oost051ware01_01/
W.E. de Perponcher, Brief aan den Heer Mr. Hieronymus van Alphen (1779), via https://books.google.nl/books?id=2EPMauJcNzEC&printsec=frontcover&hl=nl&source=gbs_ge_summary_r&cad=0
W.E. de Perponcher, Mengelwerk (1775-1788), via https://books.google.nl/books?id=vdJSAAAAcAAJ&printsec=frontcover&hl=nl&source=gbs_ge_summary_r&cad=0
W.E. de Perponcher, Onderwijs voor kinderen (1782), via https://dbnl.org/tekst/perp002onde01_01/
Rüdiger Safranski, Romantiek: een Duitse affaire (1974)
Simon van der Waal, De waare verëischten in een’ dichter (1773), via https://dbnl.org/tekst/waal010ware01_01/waal010ware01_01_0001.php#2

De romantische kunstenaar (romantiek) / literatuurgeschiedenis

| vlogboek

In deze video bespreekt Jörgen het beeld van de romantische kunstenaar dat tijdens de periode van de romantiek gevormd werd. De geniecultus beschouwde de dichter als ziener, lijdend aan Weltschmerz en met onoverkomelijke schaduwkanten.

Meer lezen / bronnen:
Willem van den Berg, De ontwikkeling van de term ‘romantisch’ en zijn varianten in Nederland tot 1840 (1973), via https://dbnl.org/tekst/berg018ontw01_01/
Willem van den Berg & Piet Couttenier, Alles is taal geworden. Geschiedenis van de Nederlandse literatuur 1800-1900 (2016), via https://dbnl.org/tekst/berg018alle02_01/
Willem Bilderdijk, Brieven. Deel 2 (1836-1837), via https://dbnl.org/tekst/bild002brie02_01/
Willem Bilderdijk, De dichtwerken van Willem Bilderdijk. Deel 6 (1857), via https://dbnl.org/tekst/bild002dich07_01/
Willem Bilderdijk, Leven, ach! Wat zijt gij toch? (ed. Peter van Zonneveld) (2006), via https://dbnl.org/tekst/bild002leve02_01/
Willem A. Hecker, Hippokreen-ontzwaveling (1838), via https://books.google.nl/books?id=s8pPAAAAcAAJ&dq=hippokreen-ontzwaveling&hl=nl&pg=PA1#v=onepage&q&f=false
Lotte Jensen & Rick Honings, Romantici en revolutionairen (2019)
J. Kneppelhout, Opvoeding door vriendschap (vertaald door Marita Mathijsen & Frank Ligtvoet) (1835), via https://dbnl.org/tekst/_maa003198001_01/_maa003198001_01_0002.php
Marita Mathijsen, Nederlandse literatuur in de romantiek 1820-1880 (2004)

Vlogboek Jaaroverzicht 2020

| vlogboek

Het Vlogboek Jaaroverzicht 2020 aan de hand van thema’s en boeken.

China
Joost van den Vondel – Zungchin of ondergang der Sineesche heerschappije (https://dbnl.org/titels/titel.php?id=vond001zung01)
W.IJ. Bontekoe – Journael ofte gedenckwaerdige beschrijvinghe van de Oost-Indische reijse (https://dbnl.org/titels/titel.php?id=bont005jour0)
J. Slauerhoff – Het verboden rijk
C. Buddingh’ – Verzen van een Dordtse Chinees
Lucebert – Visser van Ma Yuan
Lulu Wang – Het lelietheater

Hong Kong
Xi Xi – My city
Janice Y.K. Lee – The piano teacher
Jin Yong – Legends of the Condor Heroes

#Metoo
Mathilda Gustavsson – Het bolwerk
Marita Mathijsen – Jacob van Lennep. Een bezielde schavuit
Ted van Lieshout – Mijn meneer

Black Lives Matter
Jeffrey Eugenides – Middlesex
Anton de Kom – Wij slaven van Suriname
Karin Amatmoekrim – Het gym
Arend van Dam – De reis van Syntax Bosselman

Quarantaine
J.M.A. Biesheuvel – Reis door mijn kamer
Neal & Jarrod Shusterman – DOR
Hanna Bervoets – Alles wat er was
Umberto Eco – De naam van de roos
Cornelis de Bruyn – Reizen van Cornelis de Bruyn door de vermaardste delen van… (https://www.dbnl.org/tekst/bruy004reiz03_01/index.php)

Virus
Wytske Versteeg – Quarantaine
José Saramago – De stad der blinden
Willem Frederik Hermans – Homme’s hoest

Antisemitisme
Carl Friedman – Twee koffers vol
Arnon Grunberg – De joodse messias
Hugo Claus – De zwaardvis
Carry van Bruggen – De verlatene

Complottheorieën
John le Carré – Agent running in the field
Tomas Ross – De vrienden van Pinocchio
Stephen King – 22-11-1963
Laurent Binet – De zevende functie van taal

Toeslagenaffaire
Harry Mulisch – De zaak 40/61
Franz Kafka – Het proces
Anouk Kootstra – Een jas die past (https://www.mdnl.nl/wp-content/uploads/2020/10/Anouk-Kootstra-Een-jas-die-past.pdf)
Walter van den Berg – Schuld